ಮಕ್ಕಳು ತಮ್ಮ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾ ವಯಸ್ಕರಾಗುವಾಗ ಹೂವಿನಂತೆ ಅರಳುತ್ತಾ ಹೋಗುತ್ತಾರೆ.
ಪೋಷಕರ ಅಸಮರ್ಪಕ ಮತ್ತು ನಿರ್ಲಕ್ಷ್ಯದ ಪೋಷಣೆಯು ಮಕ್ಕಳ ಆತ್ಮವಿಶ್ವಾಸವನ್ನು ಕುಗ್ಗಿಸುತ್ತದೆ.ಪೋಷಕರು ಅತೀ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮತ್ತು ಅತೀ ಕಡಿಮೆ ಪೋಷಣೆಯ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಸಮತೋಲನವನ್ನು ಕಂಡುಕೊಳ್ಳುವುದು ತುಂಬಾ ಮಹತ್ವದ್ದಾಗಿದೆ.ಪೋಷಕರು ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಕರು ಮಕ್ಕಳ ಜೊತೆ ಸಂಭಾಷಣೆ ಮಾಡುವಾಗ ಅವರಿಗೆ ಅರಿವಿಲ್ಲದಂತೆಯೇ ಕೆಲವು ಕೆಟ್ಟ ನಡುವಳಿಕೆಯನ್ನು ತೋರುತ್ತಾರೆ.ಇದರಿಂದ ಮುಂದೆ ಮಗುವಿನ ಮೇಲೆ ವ್ಯತಿರಿಕ್ತ ಪರಿಣಾಮ ಬೀಳುತ್ತದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಮರೆತುಬಿಡುತ್ತಾರೆ.
ಶಿಕ್ಷಕರು ಮತ್ತು ಪೋಷಕರು ಮಕ್ಕಳಲ್ಲಿ‌ಆತ್ಮಗೌರವವನ್ನು ಬೆಳೆಸುವಲ್ಲಿ ಎಡವುವುದಕ್ಕೆ ಇರುವ 5 ಪ್ರಮುಖ ಕಾರಣಗಳನ್ನು ಈ ಲೇಖನದಲ್ಲಿ ತಿಳಿಯೋಣ.
1)ಮಗುವಿಗೆ ಮುಜುಗರವಾಗುವಂತೆ ಮಾಡುವುದು:
ವಯಸ್ಕರು ,ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಮಗುವೂ ಕೂಡಾ ಭಿನ್ನವಾಗಿರುತ್ತದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಅರಿತುಕೊಳ್ಳಬೇಕು.ಮಕ್ಕಳು ಬೆಳೆಯುತ್ತಾ ಹೋದಂತೆ ಕೋಪ,ಹತಾಶೆ,ನಿರಾಸೆ,ಮುಜುಗರ ಮುಂತಾದ ಭಾವನೆಗಳನ್ನು ಅನುಭವಿಸುತ್ತಾ ಮತ್ತು ಕಲಿಯುತ್ತಾ ಹೋಗುತ್ತಾರೆ.ದಿನನಿತ್ಯದ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಮಕ್ಕಳು ಇಂತಹ ಭಾವನೆಗಳನ್ನು ತಮ್ಮ ಅಕ್ಕಪಕ್ಕದವರೊಂದಿಗೆ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುತ್ತಾರೆ.
ಹೆಚ್ಚಿನ ಪೋಷಕರು ನೃತ್ಯ ಅಥವಾ ಹಾಡು ಹಾಡುವ ಪ್ರತಿಭೆಯನ್ನು ಅಪರಿಚಿತರ/ಸಂಭಂದಿಕರ ಮುಂದೆ ಪ್ರದರ್ಶಿಸುವಂತೆ ಮಗುವಿಗೆ ಒತ್ತಾಯ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ.ಮಗುವು ಪ್ರತಿರೋಧಿಸಿದರೂ ಅದನ್ನು ಒತ್ತಾಯಿಸುತ್ತಾರೆ. ಇದರಿಂದ ಮುಜುಗರಕ್ಕೊಳಗಾದ ಪೋಷಕರು ಮಗುವಿನ ವರ್ತನೆಗೆ ಏನೇನೋ ಕಾರಣಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತಾರೆ. ಆದರೆ ನಿಜವಾಗಿಯೂ ಹೇಳಬೆಕೆಂದರೆ ಪೋಷಕರು ಮಗುವನ್ನೇ ಮುಜುಗರವಾಗುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ.ಪೋಷಕರು ಮಗುವಿನ ತೀರ್ಪನ್ನು ಗೌರವಿಸಬೇಕು ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಅದು ಮಗುವಿನ ಭಾವನೆಗಳನ್ನು ಹಾಳು ಮಾಡುತ್ತದೆ.
2)ಮಗುವನ್ನು ಸಾರ್ವಜನಿಕವಾಗಿ ನಾಚಿಕೆಪಡಿಸುವುದು:
ಇಂತಹ ಸನ್ನಿವೇಶಗಳು ಶಾಲೆಯ ವಾತಾವರಣದಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿರುತ್ತದೆ.ಮಕ್ಕಳು ತಪ್ಪು ಮಾಡಿದಾಗ ಅವರನ್ನು ತಕ್ಷಣ ಸರಿಪಡಿಸಲಯ ಶಿಕ್ಷಕರು ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಒತ್ತಾಯಿಸುತ್ತಾರೆ.ಮಗುವನ್ನು ಸಾರ್ವಜನಿಕವಾಗಿ ನಾಚಿಕೆಗೊಳಪಡಿಸುವುದು ಮಗುವಿಗೆ ಹಾನಿಯುಂಟುಮಾಡಿದಂತಾಗುತ್ತದೆ.ಮಗುವಿಗೆ ಅವನ/ಅವಳ ಗೆಳೆಯರ ಸಮ್ಮುಖದಲ್ಲಿ ಮುಜುಗರಕ್ಕೊಳಪಡುವುದನ್ನು ಸಹಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ.ಹೆಚ್ಚು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾದ ವಿಧಾನವೆಂದರೆ ಮಗುವನ್ನು ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾಗಿ ಖಾಸಗಿ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಬುದ್ದಿ ಹೇಳುವುದು.
3)ಮಗುವನ್ನು ಬೆದರಿಸುವುದು:
ಪೋಷಕರು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ತಮ್ಮ ಮಕ್ಕಳಲ್ಲಿ ಸ್ವೀಕಾರಾರ್ಹ ಮತ್ತು ಸ್ವೀಕಾರಾರ್ಹವಲ್ಲದ ನಡವಳಿಕೆಗಳ ನಡುವೆ ಗಡಿಗಳನ್ನು ನಿಗದಿಪಡಿಸುವಲ್ಲಿ ವಿಫಲರಾಗುತ್ತಾರೆ. ಮಕ್ಕಳು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ಸ್ನೇಹಿತರನ್ನು ಭೇಟಿ ಮಾಡುವಾಗ ಕೆಟ್ಟದಾಗಿ ವರ್ತಿಸಿದಾಗ ಪೋಷಕರಿಗೆ ಮುಜುಗರ ಉಂಟಾಗಬಹುದು. ದುರದೃಷ್ಟವಶಾತ್, ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಶಿಸ್ತಿಗೆ ತರಲು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸ್ಥಳವು ಸರಿಯಾದ ಸ್ಥಳವಲ್ಲ ಎಂಬುದನ್ನು ಪೋಷಕರು ಗುರುತಿಸುವಲ್ಲಿ ವಿಫಲರಾಗಿದ್ದಾರೆ.ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಹೊಸ ನಿಯಮಗಳನ್ನು ಹೇಳಿಕೊಡುವುದರಲ್ಲಿ ಪೋಷಕರು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗುವುದಿಲ್ಲಾ. ಸ್ವೀಕಾರಾರ್ಹವಲ್ಲದ ನಡವಳಿಕೆಯ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಮಗುವಿಗೆ ಬೆದರಿಕೆ ಹಾಕುವುದು ಹೆಚ್ಚಿನ ಪೋಷಕರು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಇತರ ತಂತ್ರವಾಗಿದೆ.ಇದು ಮಗುವಿಗೆ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಗೊಂದಲ ಮತ್ತು ಕೋಪವನ್ನುಂಟು ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಸ್ವೀಕಾರಾರ್ಹ ಮತ್ತು ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಶಂಸಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ವರ್ತನೆಯು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಸಮಸ್ಯೆಯಾಗಿ ಪರಿಣಮಿಸುತ್ತದೆ.ಇದು ಮಗುವಿನ ಆತ್ಮವಿಶ್ವಾಸದ ಮೇಲೆ ತೀವ್ರವಾಗಿ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆ.
4)ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಹಣೆಪಟ್ಟಿ ಹಚ್ಚುವುದು:
ಪೋಷಕರು ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಕರು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ “ಕೊಳಕಾದ ಮಗು,ಸೋಮಾರಿ ಮಗು,ಅಳುಬುರುಕ ಮಗು ನಿಧಾನ/ಮಂದಗತಿಯ ಮಗು ಮತ್ತು ವಿಕಾರ /ದೊಡ್ಡದಾದ ಮಗು ” ಮುಂತಾದ ಹೆಸರುಗಳನ್ನಿಡುತ್ತಾರೆ. ಈ ಹೆಸರುಗಳನ್ನು ಕೇಳಿದಾಗ ಮಕ್ಕಳು ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾಗಲು ಬಯಸುತ್ತಾರೆ. ತಮ್ಮಲ್ಲಿ ಏನಾದರೂ ದೋಷವಿದೆ ಎಂದು ಅವರು ಭಾವಿಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಮಕ್ಕಳು ಏನಾದರೂ ತಪ್ಪು ಮಾಡುವ ಭಯದಿಂದ ಹೊಸ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಲು ನಿರಾಕರಿಸುತ್ತಾರೆ.ಅಂದರೆ ಸಮಯಪ್ರಜ್ಞೆಯನ್ನು ಬೆಳೆಸಿಕೊಳ್ಳದ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಈ ರೀತಿಯ ಹೆಸರುಗಳನ್ನು ಇಟ್ಟಾಗ ನಮ್ಮಿಂದ ಈ ಕೆಲಸಗಳು ಸಾಧ್ಯವಾಗುವುದಿಲ್ಲ ಎಂಬ ಭಯದಿಂದ ಮಕ್ಕಳು ಆ ಕೆಲಸಗಳನ್ನು ಮಾಡಲು ಹಿಂಜರಿಯುತ್ತಾರೆ.ನಂತರ ಅವರನ್ನು ಸೋಮಾರಿ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
5)ದೈಹಿಕ ಕಿರುಕುಳ:
ಕೆಲವು ಪೋಷಕರು ತಮ್ಮ ಬಾಲ್ಯವನ್ನು ಮತ್ತು ಅವರು ಹೇಗೆ ಬೆಳೆದರು ಎಂಬುದನ್ನು ನೆನಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದರಿಂದ ಮಗುವನ್ನು ದೈಹಿಕವಾಗಿ ನಿಂದಿಸುವುದರಲ್ಲಿ ತಪ್ಪೇನಿಲ್ಲ ಎಂದು ಭಾವಿಸುತ್ತಾರೆ.”ನನ್ನ ಹೆತ್ತವರು ನನ್ನನ್ನು ಹೊಡೆಯುತ್ತಿದ್ದರು, ಅಥವಾ ನನ್ನ ಶಿಕ್ಷಕರು ನನ್ನನ್ನು ಹೊಡೆಯುತ್ತಿದ್ದರು” ಎಂದು ಹೇಳುವ ಮೂಲಕ ಪೋಷಕರು ಇತರರನ್ನು ದೂರುಗತ್ತಾರೆ, ಆದರೆ ನಾನು ಸಾಕಷ್ಟು ಉತ್ತಮವಾಗಿದ್ದೇನೆ ಎಂದು ತಮ್ಮನ್ನು ಸಮರ್ಥಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ನಿಜವಾಗಿಯೂ !! ನೀವು ಆಳವಾಗಿ ನೋಡಿದರೆ, ಈ ನಿದರ್ಶನಗಳು ಪೋಷಕರ ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಯೋಗಕ್ಷೇಮಕ್ಕೆ ಹಾನಿಯನ್ನುಂಟುಮಾಡುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಅವರಿಗೆ ಕೋಪವನ್ನುಂಟುಮಾಡುತ್ತವೆ. ದುರುಪಯೋಗಗೊಂಡ ಮಗು ಕೋಪ, ನೋವು, ಭಾವನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಕುಂದುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಸ್ವಾಭಿಮಾನದ ಕೊರತೆಯಿಂದ ಬೆಳೆಯುತ್ತದೆ.ಮಕ್ಕಳು ತಮ್ಮದೇ ಆದ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಾಗಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತಾರೆ. ಅವರನ್ನು ಉತ್ತಮ ಮತ್ತು ಭಾವನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಬಲವಾದ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳನ್ನಾಗಿ ಬೆಳೆಸುವ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ಪೋಷಕರಿಗೆ ಇದೆ.ಪೋಷಕರು ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಕರು ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಗೌರವಿಸುವ ಮತ್ತು ಗೌರವಿಸುವ ಮೂಲಕ ಮಕ್ಕಳಲ್ಲಿ ಸ್ವಾಭಿಮಾನವನ್ನು ಬೆಳೆಸಬೇಕು. ಸ್ಪಷ್ಟ ಗಡಿಗಳನ್ನು ನಿಗದಿಪಡಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಮಕ್ಕಳೊಂದಿಗೆ ಸೂಕ್ತವಾಗಿ ಸಂವಹನ ಮಾಡುವುದರಿಂದ ಮಕ್ಕಳಲ್ಲಿ ಅತ್ಮಾಭಿಮಾನ ಬೆಳೆಸಬಹುದು.ಈ ಸಬಲೀಕರಣವು ಹೆಚ್ಚಿನ ಸ್ವಾಭಿಮಾನ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಿನ ಸ್ವಾಭಿಮಾನ ಹೊಂದಿರುವ ಯುವಜನರೊಂದಿಗೆ ಆತ್ಮವಿಶ್ವಾಸದಿಂದಿರಲು ಸಹಾಯಮಾಡುತ್ತದೆ.
